PAYUNG

 

Setu Legi 19 Februari 2022

BENINGE EMBUN ESUK

Purwaning Dumadi 34 : 18-34

Jabur 37 : 1-11,39-40

Lukas 12 : 57-59

Mila panyuwun kula, gusti, keparenga kula kémawon ingkang panjenengan dadosaken réncang-tumbasan gentosipun adhi kula. Laré menika kajengipun wangsul kaliyan kakang-kakangipun. Kula mboten saged wangsul menawi mboten kaliyan laré menika. Kula mboten badhé tegel ningali kasisahanipun bapak kula.”Purwaning Dumadi 44 : 33-34

Mbokmenawa kabeh sing maca tulisan iki wis paham banget karo apa kuwi kang kinaranan PAYUNG, ana uga kang ngarani Songsong. racake digawe nganggo manekawerna bahan, ananging kang kinaranan PAYUNG utawa Songsong kuwi fungsine siji, yakuwi kanggo njaga saka sabarang kang isa ngganggu awak. Sanadyan mengkono, ora sithik sing mangerti yen fungsine PAYUNG utawa Songsong kuwi mung kanggo njagani awak saka Udan lan Panas, kamangka ana uga kang nggunakne PAYUNG utawa Songsong kanggo nggaya..Hehe.

 

Tembung PAYUNG utawa Songsong kuwi jebule ora mung nduweni makna denotative utawa makna asli, ananging uga isa diartekna konotatif utawa pasemon. Okeh tembung kang njlentrehake bab pangerten kang kaya mengkono, salah sijine kanggone para wong kang ngrasuk kapercayan marang Gusti Allah, mesti ora kaget karo tmbung “ Cikben Gusti Allah kang mayungi lakuning uripe”. Apa njur tembung MAYUNGI neng ukara ing ndhuwur marakne Gusti dadi PAYUNG? Kan ya ora ta? Kuwi tegese Gusti Allah kang didadekne juru perlindungan kang isa njaga saka sawernaning bebenduning jagad.

 

Neng kitab Purwaning Dumadi ana crita bab pawongan kang macak dadi PAYUNG utawa Songsong kanggo sedulure. Pawongan kuwi kinaranan Yehuda,, salah siji anake Rama Yakub. Lha kepiye larah-larahe kok Yehuda gelem dadi PAYUNG? Kuwi merga nalika ana pageblug, rama Yakub ngakon anak-anake nggolek gandum tekan Mesir, ndilalah neng kana sing dadi pemimpin logistic kuwi Yusuf, anake rama yakub kang diedol dening para sedulure amarga sengit. Sanadyan diedol, ananging anak-anake Yakub matur bapakne yen Yusuf mati dipangan macan, mula babarblas ora ngira yen saiki Yusuf dadi wong kepenak uripe. Nalika ana rombongan saka Kanaan teka lan arep tuku gandum, Yusuf kelingan yen kuwi para sedulure, blas ora pangling. Ananging durung wani blaka suta merga wedi yen sedulurenjur keweden, mula kanggo nyelidiki kahanane bapak lan adine, njur gelem menehi gandum yen mengko ngajak adine, si Benyamin.

 

Ngerti kahanan kang kaya mengkono, Yehuda sadhar yen Benyamin kuwi dadi klangenane bapakne, mula tinimbang nggawa Benyamin, Yehuda wani utawa saguh dadi PAYUNG, cikben tetep entuk gandum kanggo cawisan mangan lan kahanane bapakne tetep ora antuk pepalang apa-apa. Sanadyan sedulure Yehuda kang mangkat menyang Mesir okeh, malah ana Ruben si pambarep, ananging kang wani soroh urip kanggo dadi PAYUNG brayate mung Yehuda. Crita iki isa dadi kaca benggalaning urip ing saben jaman, klebu ing jaman saiki, yen sanadyan okeh wong, kang gelem dadi PAYUNG kanggo ngayomi kahanan cikben tetep lestari ora akeh, racake mung 10%, kaya critane anak-anake rama Yakub. Kok 10 %? Lha cacahe anake ana 13, sing wedok ora melu, ragile si Benyamin ya ora melu lan Yusuf wis kadung didol. Mula nalika ing jaman saiki tinemu bebenduning urip lan sing wani macak urip kadya PAYUNG mung 10%, ora usah kaget lan gumunan. Kabeh wis nate lumaku saka ing jaman kuna makuna.

 

Saiki kanggone sapa wae sing maca tulisan iki, wani pora nuladha lakune Yehuda kang dadi PAYUNG kanggo ngayomi kahanane brayat? Apa malah mung meneng wae amarga keweden ngrasakne rekasaning urip? Apa malah pilih tinggal glanggang colong playu cikben uripe rinasa kepenak? Yen bacutane critane Yehuda, kabeh njur lumaku becik kanggo brayate amarga sedya-mulyone Yehuda kang wani soroh nyawa minangka PAYUNG kanggo brayate.

 

“Jo, omongna Solebo, sesuk yen arep nggawe kendhang nggo sapi lan weduse, ora usah mburuhke. dikroyokne wae..” Unine Lik Ndoleng nalika esuk kuwi ngasah arit.

“Weh, apa ora ngowahi adate saiki Lik? Wong kabeh-kabeh saiki kuwi etungane buruh lan pungkasane dhuwit?” Semaure Dalijo sinambi malah mbalik takon.

“Wis, ora apa-apa. Yen ana sing yaruwe, aku sing nanggung, aku siap dadi PAYUNG ben adat sing sansaya mblesek iki isa diowahi” Semaure Lik Ndoleng sinambi nyumet pituneme.

“Weh, mathuk aku kang, kudu ana sing wani miwiti ngowahi..”Unine Kyai Gigut nalika liwat cedak anggone ngasah arti, meh mangkat tunggu jagung saka amukane Kethek.

“Ya yen setuju,njo dilakoni bebarengan Gut, aja mung wani anagas..” Semaure Lik Ndoleng.

“Kaya sampeyan wae Lik, wani agas karo Yu Wasti” Unine Iin seka njero pawon.

“Jindull..cah siji iki…..Jiannn!!!!” Swarane Lik Ndoleng sajak getem-getem, nganti pituneme ucul saka kekepane.

 

@semesta